Optik koherens tomografi (OKT), oftalmoloji tarihinin en önemli gelişmelerinden biri olmuştur. Pek çok yeni hastalığın tanısının konmasını ve önceden bilinen bir çok hastalığın patogenezinin aydınlatılmasını sağlamıştır. Optik koherens tomografi anjiiografi (OKTA) de, giderek artan kullanım alanı ve genişleyen endikasyonları ile vazgeçilmez bir tanı aracı haline gelmektedir. Bu nedenlerle, OKT ve OKTA ile ilgili kapsamlı ve güncel bir Türkçe kitabın hazırlanması gerekli görülmüştür. Kitapta; tüm göz hastalıklarını kapsayacak bir biçimde OKT ve OKTA uygulamalarının aynı format ve standardizasyonda ele alınması amaçlanmıştır. Şüphesiz ki, bu kadar geniş bir konu spektrumunda gerektiği kadar vurgulanamayan bazı başlıklar kalmış olabilir. Ancak, bu ufak eksikliklerin de zaman içinde kolaylıkla giderilebileceği düşünülmektedir.
Bu kitabın, Türkiye ve Türk dilini kullanan tüm ülkelerde kullanılan bir kaynak haline gelmesini umuyorum. Kitapta kullanılan resimler kendi arşivime aittir. Cerrahi öncesi ve sonrası olarak resmi kullanılan olgulardaki cerrahilerin büyük bir bölümü tarafımca gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla, yıllar içinde bu geniş arşivin oluşturulması sürecinde bana destek ve güvenlerini esirmegemeyen sevgili hastalarıma ve tabii ki kıymetli meslektaşlarıma teşekkür ve minnet borçluyum. Kitapta büyük çoğunlukla swept-source (SS) OKT ve OKTA resimleri kullanılmıştır. Bazı konularda kitap bütünlüğünün sağlanması için spektral-domain (SD) OKT resimlerine yer verilmiştir. Hangi tip OKT sistemi kullanılırsa kullanılsın, çoğu bulgular tüm cihazlar için geçerlidir. Kendi arşivimden olmayan birkaç görsel ve resim kaynağı belirtilerek kullanılmıştır. Veri tabanı büyük oranda İngilizce olan teknolojiler ve bunların göz hastalıkları alanındaki uygulamaları ile ilgili Türkçe kitap yazmak gerçekten zor bir süreç olmuştur. Yaygın olarak Türkçe’de kullanılan bazı terimler için Türkçe kısaltmalara yer verilmiştir. Örneğin, optik koherens tomografi için OKT veya optik koherens tomograf anjiografi için OKTA terimleri kullanılmıştır. Ancak, OKT ve OKTA ile ilgili teknik terimler için geçerli İngilizce kısaltmalar Türkçe’ye dönüştürülmeden aynen kullanılmıştır. Örnek olarak; bir retina tabakası olan iç nükleer kat (inner nuclear layer) için İNK yerine uluslararası yayınlarda kullanıldığı şekliyle INL ve OKTA’da izlenen bir kesit olan yüzeyel kapiller pleksus (superficial capillary plexus) için SCP kısaltmaları tercih edilmiştir. Buradaki amaç, uluslararası yayınlarla olan uyumluluğu arttırmak ve konvertibiliteyi kolaylaştırmaktır. Uzun yıllardır Türkiye’de kullanımda olan cihazların ve ürünlerin ise Türkçe karşılıkları kullanılmıştır. Örneğin, indosiyanin yeşili anjiografisi “İSYA” olarak kısaltılmış; burada “indocyanine green angiography” karşılığı olarak “ICGA” kullanılmamıştır. Bu noktada, uluslararası yayınlarla konvertibilite konusunda bir sıkıntı meydana gelmeyeceği düşünülmüştür.
Öte yandan, uluslararası yayınlarda standart olarak kullanılan bazı kısaltmaların alışılmış Türkçe karşılıkları bulunmamaktadır. Örneğin, “multiple evanescent white dot syndrome (MEWDS)” hastalığını Türkçe’ye çevirdiğimizde “multipl geçici beyaz nokta sendromu” ve kısaltma olarak “MGBNS” ile karşı karşıya kalıyoruz. Bir başka örnek olarak, “acute zonal occult outer retinopathy (AZOOR)” hastalığını Türkçe’ye uyarladığımızda “akut zonal gizli dış retinopati” ve kısaltma olarak “AZGDR” dizisi ortaya çıkmaktadır. Nispeten yeni tanımlanan bir hastalık olan “paracentral acute middle maculopathy (PAMM)” Türkçeye “parasantral akut orta makülopati” ve kısaltma olarak “PAOM” olarak çevrilmektedir. Bu durum, yine Türkçe olarak hatırlanması zor bir kısaltmalar listesi oluşturulmasını gerektirmektedir. Bu nedenle, oftalmoloji pratiğinde sıklıkla karşılaşılmayan pek çok hastalıkta (MEWDS, AZOOR ve PAMM gibi) klasik uluslararası kısaltmalar aynen kullanılmıştır. Buradaki amaç, yine uluslararası yayınlarla olan ortak terminoloji kültürünü korumaktır. Bu kararlar tartışılabilir ancak Thomas Aquinas’ın (1225-1274) vurguladığı gibi, “Bir kaptanın en büyük amacı gemisini korumak olsaydı sonsuza dek limandan çıkmazdı.” İnsiyatif kullanma ve risk alma gelişme ve ilerlemenin temel ögeleridir.
Kitapta 5 ünite, 14 kısım ve 62 bölüm bulunmaktadır. Bu kitabın yazımı aşamasında, çok sayıda uluslararası kitap ve yayın taranmış ve kendi arşivimiz gözden geçirilmiştir. Kitapta kaynaklar bölümünde mümkün olduğunca az sayıda ama anahtar önemi olan referansların kullanılmasına özen gösterilmiştir. Maalesef, pek çok değerli yerli ve uluslararası yayına, yeterli sayıda olgu içermemeleri veya kaynaklarda benzer yayınlara yer verilmiş olması gibi nedenlerle, atıfta bulunmak mümkün olmamıştır. Her bölüm defalarca redaksiyona uğramıştır. Kitabın, son teslim tarihine hızla yetiştirilmiş bir çalışmanın sonucu olmamasına özen gösterilmiştir.
